Brazilië rijgt exportrecords varkensvlees aaneen

Het record van de Braziliaanse varkensvleesexport over 2024 en begin dit jaar dat de Brazilian Animal Protein Association (Bapa) meldt, wijst uit dat de varkenshouderij daar volop in ontwikkeling is. 'Ook is het land misschien wel de spreekwoordelijke lachende derde nu de Amerikaanse president Donald Trump een handelsoorlog heeft ontketend met onder meer China, Canada, Mexico en Europa', stelt econoom varkensproductie Robert Hoste van Wageningen Social & Economic Research.

'De invoerheffingen van de Verenigde Staten en de reacties daarop verstoren handelsstromen, waar de Braziliaanse varkenshouderij mogelijk van gaat profiteren. De uitvoer van varkensvlees gaat Brazilië meer rendement opleveren en dat geldt ook voor hun afzet van soja en korrelmais op de wereldmarkt', redeneert Hoste.

Brazilië wedijvert onder meer met de Verenigde Staten om de laagste kostprijs van varkensvlees ter wereld. In het belangrijkste varkensgebied van het Zuid-Amerikaanse land lag deze in 2023 per kilo geslacht gewicht op 1,24 euro. Bijna 70 procent bestaat uit voerkosten, blijkt uit de resultaten van InterPIG.

Jaarlijks wordt zo'n kostprijsvergelijking uitgevoerd met leden uit achttien landen, om meer zicht te krijgen op de concurrentiepositie van onder meer de Nederlandse varkenssector. 'Brazilië is prima in staat met bulkproductie gaten op te vullen die er wereldwijd zijn', geeft Hoste aan, die is betrokken bij het opstellen van die cijfers.

Enorme concurrentiekracht

De sectoreconoom constateert dat de Braziliaanse varkenshouderij een enorme concurrentiekracht heeft. 'Het basisrantsoen van varkensvoer bestaat uit mais en soja en dat wordt er volop geproduceerd en geëxporteerd. Het is dat ze de inlandse infrastructuur minder goed op orde hebben, de transportafstanden enorm zijn en er weinig opslagcapaciteit voor soja is. Gaan ze een efficiëntieslag maken, dan wordt hun exportpositie nog gunstiger.'

Bijna 220 miljoen mensen leven in het Zuid-Amerikaanse land met 26 deelstaten en een federaal district. In 2023 is per hoofd van de bevolking 18,3 kilo varkensvlees geconsumeerd. De varkenshouderij is geconcentreerd in de zuidelijke regio van Brazilië. In dat jaar waren er zo'n 2,1 miljoen zeugen en werden 46,5 miljoen vleesvarkens geslacht in officiële slachthuizen.

Ongeveer 41 procent van de Braziliaanse zeugenstapel wordt gehouden in het geïntegreerde model. Varkenshouders hebben een contract met grote slachterijen als JBS en BRF. Genetica, voer en medicatie worden door die vleesverwerkers geregeld en de boer is verantwoordelijk voor de huisvesting en het verzorgen van de varkens. Producenten ontvangen hun betaling op basis van technische resultaten, zoals de voederconversie en uitval.

35 procent van de vermeerderingsdieren is in handen van varkenshouders die opereren in een coöperatief model. De producenten zijn partner van bedrijven als Aurora, Frimesa, Lar, Primato en Languiru en hebben stemrecht in collectieve beslissingen. Iets meer dan een half miljoen zeugen worden gehouden op bedrijven van onafhankelijke varkenshouders. Deze zelfstandige ondernemers zijn vooral te vinden in de deelstaten met grotere consumentenmarkten, zoals São Paulo en Minas Gerais.

Bijna kwart voor wereldmarkt

De nationale varkensvleesproductie is in 2023 met 5,16 miljoen ton voor het eerst boven de 5 miljoen ton uitgekomen. Hiermee is het land (na China, Europa en de Verenigde Staten) de vierde grootste producent ter wereld. Bijna 4 miljoen ton is bestemd voor Braziliaanse consumenten en 24 procent van de varkensproductie moet Brazilië buiten de landsgrens afzetten.

Na Europa, de Verenigde Staten en Canada staat Brazilië op de vierde plek als het gaat om de grootste exporteurs op de mondiale afzetmarkt. De vijf belangrijkste bestemmingen zijn in 2024 China, Hong Kong, Filipijnen, Chili en Singapore.